تورک دیلی نین تاریخی


دوزلو اوغلان وبلاگلارینین یاخشی اولماقی اوچون آتیل باتیل فروشگاهین دان آلیش وئریش ائدین

دوزلو اوغلان یاهو گروپ

دوزلو اوغلان وبلاگینین یاهو گروهوندا عضو اولون تا یئنی خبرلر ، گوزل مطالیب ، آذربایجانی و تورکیه موزیک لر ، تورکجه اس ام اس لر و تایسیز شکیل لر سیزین ایمیلیزه گلسین بونا گؤره آشاغی شکلین اوستونده کلیک ائدین و امنیتی کد کلمه لرینی یازین و سونرا جوین کلمه سینه تیکله یین تا عضو اولاسیز

join

Click to join DUZLU_OGHLAN

Click to join DUZLU_OGHLAN

دوزلو اوغلان وبلاگینین خبرنامه سی
اگر دوزلو اوغلان وبلاگیندا یازیلان یئنی مطالیبی اوخوماق ایسته ییرسیز اوندا آشاغی لینک اوستونده کلیک ائدین و ایمیلیزی و امنیتی کد کلمه لرینی یازین و ثبتی وورون سونرا سیزه بیر ایمیل گله جک اوردا لینکی کلیک ائدین تا ثبت نام تکمیل اولسون تا یئنی مطالیب سیزین ایمیلیزه اوتوماتیک یوللانسین

Subscribe to Duzlu oğlan دوزلو اوغلان by Email

تورک دیلینین تاریخی

تورک دیلی التصاقی دیللر قؤروپونا منسوب اولوقدان. سومئر- ایلام دیلی ایله بیر کؤکدن اؤلدوغونا گوره بو دیلین تاریخی 7000 ایله چاتیر.

سومئر لر دؤنیا بشریتینه ایلک تمدونی هدیه ائتمیشلر. اونلار ایلک دفعه یازی خطینی اختراع ائتمیشلر.سومئر ایلک دفعه بیر ایلی دؤرد فصله هر فصلی آؤچ ایا هر ایی 30 گونه هر گونو24 ساعاتا وهر ساعاتی 60 دقیقه یه بو لموشلر.

بئش مین ایل میلاددان قاباق ایستفاده ائتدیگیمیز تورک دیلی اراسیندا مورفولوژی(قورولوش) اورتاقلیغیندان علاوه چوخلو سوزلر وکلمه لر هر ایکی دیلده بیر جور وبیر معنادا ایشله نیر.

سومئر- ایلام و ماننا دؤورلرینه عاید اولان التصاقی دیللری “پروتو تورک ” دیللری ادلاندیرارساق1970-جی ایلده قازاغیستاندا”ائسیک” منطقه سینده بیر شاهزاده قبیریندن تاپیلان گوموش تاباقدا ایکی سطیرلیک تورک یازیسی ” اسکی تورک” دیلی نین تاریخینی 2500 ایله اپاریب چیخاردیر. لاکین میلادی یازیلان ” یئنی سئی ” و735-731-جی میلادی ایللری اراسندا یازیلان اورخون کتیبه کری تورکلرین اوزلرینه عاید وهئچ بیر خطدن ایقتباس ائتمه میش خطی- ایله یازیلان موکمّل دیل تاریخلرینی1500 ایل اونجه یه مالیک ائدیر.

“اورخون” کتیبه لری اورخون چایی اطرافیندا تاپیلدیغینا گوره بو ادلا تانینمیشدیر. اورخون کتیبه لری گوک تورک ایمپراتورلاری نین قبیر داشی دیر وبو کتیبه لرده گوک تورک ایمپراتولوغون حاکیمیتی وسیاستی باره ده موختلیف معلومات وئریلمیشدیر.

دونیا دیلچی عالیملری نین باخمیندان اورخون کتیبه لری الیفباسی تورکلرین ایختراع ائتدییی اوز الیفبالاری دیر وباشقا بیر دیلدن ایقتباس اولما میشدیر.

تورکلر سونرالار تورک قولوندان اولان اویغوز الیفباسی ایله ده یازمیشلار لاکین مسلمان اولدوقدان سونرا اوز دیللرینی یازماغا

فارسلار کیمی عرب الیفباسیندان ایستفاده ائتمیشلر.

تورک دیلینده عرب الیفباسی ایله یازیلمیش ایلک و ان اونملی اثردن “دیوان لغات الترک ” اثری دیر بو اثر 465-جی ه.ق ایلینده و950 ایل قاباق تورک عالیمی محمود کاشغری طرفیندن یازیلمیش و عربلره تورک دیلینی اویرتمک اوچون حاضیرلانمیشدیر.

“دیوان لغات الترک ” کیتابی بویوک بیر دایره المعارف دیر چونکی بو کیتابدا تورک طایفلاری تورک دیلی نین لوغت دستور و قیرامئردان علاوه بو دیلین موختلیف لهجه لری اتا ـ بابا مثلری وچئشیتلی فولکور نمونه لری باره ده گئنیش معلومات واورنکلر وئریلمیشدیر. هیجری بئشینجی قرندن بو گونه قدر عرب الیفباسیندان ایستیفاده ائده رک تورک دیلینده چوخلو و گورکملی اثرلردن یارانمیشدیرکی اذربایجان تورکجه سینده یازیلان نثر اثرلردن دونیا شوهرتلی “دده قورقود ” کیتابیندان علاوه سکگیزینجی هجری قمری ده یازیلان ” صحاح العجم ” کیتابی اونملی اثرلردن دیر.

شعر اثرلردن ایسه حسن اوغلو- نصیر باکویی – قاضی برهان الدین – قاضی ضریر – حبیبی – نسیمی- ختایی-نباتی-صراف – صابیر دیوانی وباشقا اثرلره ایشاره ائتمک اولار.

تورکلر هانسی زاماندان ونییه لاتین الیفباسی ایله یازما غا باشلامیشلار؟

دؤققوز سسسلیسی اولان دیلیمیزین یازیلماسینا عرب کوکلو الیفبا یئترسیزدیر چونکی عرب حرفلرینده دیلیمییزین دوققوز سسلیسینه یالنیز اوچ حرف واوچ ایشاره وار  وقالان اوچ سسلی یه  هئچ بیر حرف واشاره یوخدور.

“‍A/U/i/a/E/O “

“Oّ/ uّ/I “

‍‍ؤ‍”ا/و/ئ/-َ –ِ‌ -ُ ً

باشقا طرفدن ایسه عرب دیلینه مخصوص اولان سکگیز حرفین “ص-ض-ط-ظ-ع-ذ-ح-ث” تورک دیلینده تلفوظو عربلر کیمی دئییلدیرلاکین تورک دیلیعرب کوکلو الیفباایله یازیلاندا عربدن الینمیش سوزلر عرب دیلینده یازیلدیغی کیمی یازیلمالیدیرکی بو مسله بویوک چتین لیکلره سبب اولور.

مثلا عرب دیلیندن النمیش ثابت سوز دیلیمیزده سابیت کیمی سسله نیر امما اونو ثابت کیمی یازماغا مجبور اولان مکتب اوشاقلاری بویوک مانیعه لره راست گلیرلر!

ائله بو مسئله لری ارادان قالدیریب قانونلو تورک دیلینی راحات واسان یازماق اوچون ایلک دفعه 1928-جی ایل تورکیه ده سونرایسا1929-جو ایل شمالی اذربایجاندا دیلمیزین یازیلماسی عرب الیفباسیندان لاتین الیفباسینا کئچمیشدیر .

کئچمیش شوروی رهبری استالین تورک میلت لری اراسیندا فاصیله یاراتماق اؤچون 1939-جو ایلدن شوروی بیرلیگینده بوتون تورک دیللی جمهوریتلری اؤ جومله دن اذربایجانی کریل و

‍یا سیریلیک الیفباسی ایله یازماغا مجبور ائتمیشدیر لاکین1991-جی ایل شوروی حکومتی داغلیب تورک جمهوریتلری مؤستقیل اولدوقدان سونرا یئنه بو جمهوریتلر لاتین الیفباسینا کئچمیشلر.

ایندی تورک میلت لری اراسیندا یالنیز جنوبی اذربایجان (ایران)

اویغوز(چین)و کرکوک (عراق) تورکللری عرب کوکلو تورک الیفباسی و قالان یئددی موستقیل – جمهوریتلری( تورکیه – قبرس – اذربایجان-قازاغیستان-اوزبکیستان- تورکمنیستان وقیرقیزیستان) دیللرینی

لاتین الیفباسی ایله یازیرلار.

Bir şərh yazın