تورکی قیز آدلاری و اونلارین فارسی معنا لاری

تورکی قیز آدلاری و معادل معنی فارسی آنها

ئل آبا:مادر،خواهربزرگتر
آباقای:عنوانی برای خطاب به بانوان مسن ومحترم
آپا:بزرگ،خواهربزرگتر
آچا :خوشایند،مادر،بانوی مسن درخوراحترام
آچالیا:نام گلی است
آچقین گول :گل شکفته شده
آچیق گول :غنچه یا گل شکفته شده
آدیگول :آنکه نامش همچو گل است
آدینا :نام کوهی معروف که شهرزنوزازبلاد آذربایجان رادربرگرفته
آرایلی :دختر پاکنام،همچوماه پاک ودرخشان
آرزی :آرزو
آرسیتا :نام منطقه ای ازسرزمین ماننا درغرب همدان فعلی
آسانا: دختر زیبا
آسلیم :مفید،دارای خیروفایده
آسوده :آرام، راحت، دنج ، آرامش یافته،آسوده گشته
آغان :شهاب آسمانی،شراره آتش،شعله ،زبانه آتش
آغ بنیز:سفید چهره،دارای صورت روشن
آغجاقیز:دخترسپید پیکروسپید چهره
آغجاگول :زیباهمچوگل سپیدرنگ،کاملا سفید
آک ایپک :ابریشم سفید،پارچه ابریشمی سفید رنگ
آک چیچک :گل سپید رنگ
آکچین :معصوم ،پاکدامن،آبرومند آک ییلدیز:ستاره درخشان،جسم آسمانی سفید رنگ
آلا گؤز:چشم درشت وآبی رنگ،چشمان شیفته کننده درخشان
آلاله :لاله سرخ
آلانور :نوردر خشان،برّاق
آلتینای :ماه طلایی
آلتینلی :طلایی
آلتینیار :یارطلایی
آل چیچک :گل سرخ رنگ
آچیق :روشن ،آشکار، سعادت،نیکبختی*
آچیق گون :روزصاف وروشن *
آرال :جزایرنزدیک به هم،مابین دوجزیره،رود دریایی که دروسط دو خشکی باشد *
آرین :پاکیزه،خالص،درخشان،اصیل*
آسا :بسیار،فراوان،بی حد ومرز*
آغجا :سفید رخسار،بسیارروشن روی،مایل به سفیدی *
آک بوداک :شاخه درختی که سپید رنگ است، بوته سفید *
آکمان :کاملا سفید بی گناه، پاک ومعصوم،آبرومند *
آک یورت :میهن نیک،ایل وسرزمین آباد*
آلتان :طلا،شفق سرخ رنگ *
آلتین :طلا،فلزقیمتی وزردرنگی که ضد زنگ می باشد*
آلقا :پسندیدن،راضی شدن، دعای خیربدرقه کسی ساختن،تعریف وتمجید کردن *
آلقیش :ستودن،مدح گفتن،تعریف وتمجید،تشویق *
آل کیم :رنگین کمان،قوس قزح *
آل گول :گل سرخ رنگ
آلگون :آفتاب سرخ
آلنار :انارسرخ
آلِو :زبانه آتش،داغ وپرحرارت *
آلیشان : علف آهو
آمراق :عزیز،دوست داشتنی،شیدا،شیفته،پاک وصاف *
آمول :صبو،حلیم،ساکت،آرام،بانزاکت،مٶدب منظم *
آناشن :مادر شاد ومسرور
آناک :خاطره،هدیه،حافظه *
آناگول :گل مادر،گلی که همچومادرباشد(منظورازگل همان فرزند است)،دخترزیبا،برتر
آنایار :دوست ویارمادر
آنداچ :خاطره،هدیه ،یادگار،ارمغان*
آنسال :مربوط به قوۀ تفکر،عقلی *
آنلیک :فهمیده،عقل،ذهن *
آنناک :یادگار،خاطره *
آنی:خاطره،به یادآوردن *
آی :ماه ،روشن،زیبا،براق،جذاب وگیرا *
آی بن :آفریده شده همانند ماه،جذاب ودرخشان همچون ماه
آی بنیز:ماه چهره،آنکه سیمایش مثل ماه باشد،زیباروی
آی پار :درخشنده وفروزان همانند ماه
آیپارا :ماه نو،هلال ماه *
آی پری :زیبامانندماه
آیتاج :تاجی که همانندماه درخشان وبرّاق باشد،زیبا،ناطق*
آیتار :بشارت دهنده
آیتارشن :قاصدشادی
آی تن :ماه پیکر،همچون ماه،زیبا،خوش قدوقامت،خوشایند
آی جامال :ماه رخسار،آنکه صورتی زیباهمچون ماه داشته باشد
آیجان :پاکدل،دختری که تن وروانش به پاکی ماه باشد
آی چیچک :گل آفتابگردان
آیدا :درماه،گیاهی خوشبوکه درکنارآب بصورت خودرومی رویدویا گیاهی بنام« قایتارما» یا «بئش مارماق »که کاربرد طبّی دارد
آی دار :کاکل،یال
آیداشن :شادی وسروردر ماه
آیداگول :گلی که در سطح کره ماه روئیده باشد یااز ماه آورده شده باشد ،گل ماه .زیبا ،خوب روی
آیدان : آفریده شده ازماه،ایجاد شده ازماه زیبا چهره ای که از ماه آمده باشد ،نیکو چهره همانندماه
آی دینچ :استواروپابرجا چون ماه برّاق،درخشان،انبوه *
آیرال :مستثنی،آنکه استثنا شده باشد *
آی سِئو :دوست داشتنی مثل ماه *
آیسان :شبیه به ماه،مانند ماه *
آی سَل :سیل نورماه،پرتوماه،زیباودرخشان چون ماه
آی سَن :همانند ماه هستی،به ماه می مانی
آیسودا :ماه درآب
آی سون :ارمغان ماه،هدیه ماه
آی سونا :سونای ماه،قویی که پرهای سرش سبزرنگ بوده تعلق به ماه داشته باشد ،زیباچهره ای که اختصاص به ماه دارد
آی سوی :آنکه ازماه باشد،ازنسل ماه،برازنده ونیک خوی*
آی سین :مثل ماه هستی،همانند ماهی،زیبا هستی*
آیشان :شناخته شده چون ماه،مشهور،نامداروشهیر
آیشن :مثل ماه صاف ودوست داشتنی
آی فَر :سفید مثل ماه ،نورودرخشش ماه،زینت ماه
آی قاش :دارای ابروانی همچون هلال ماه (در شعر کاربرد بسیاردارد )
آی قیز:دختری که ازماه آمده باشد دخترزیباوخوشایند
آی گئن :مرتبط با ماه،دوست بسیارنزدیک وهمدل،همراز*
آی گول :گل ماه،زیبا همانند ماه
آیلا :هاله اطراف ماه وسایرسیارات،شفق،درخشش
آیلار :ماه ها
آیلان :همراه ماه،شبیه به ماه
آیلین :دایرۀاطراف ماه،هاله
آیمان :انسانِ ماه،آنکه ازماه باشد،زیبا چون ماه *
آیمان :مثل ماه
آیناز :زیباچهره ای که نازوعشوه داشته باشد،مهناز
آی نور :نورانی مثل ماه ،پرتو ماه،درخشان چون ماه
آی نیسه :بانویا دختری که چون ماه زیباباشد
ائتکین :تأثیرگذارنده،مؤثرواقع شونده،فعّال،اقدام کننده *
ائتناز :نازکن
ائل آی :ماه ایل،زیباروی طایفه
ائلبالی :شیرین وعسل ایل وطایفه
ائل بَزَر :زینت طایفه،زیباچهرۀ قبیله،انسان نیکوی ولایت
ائل بزه ر:زینت دهندۀ ایل وطایفه
ائلتاج :تاج ایل ،شخص مورد احترام خلق،زعیم ورهبرسرزمین*
ائلتاش:هم ایل ،هموطن،هم طایفه
ائلچین:لایق ایل ،برای مردم وایل
آئل سئوَر :عاشق وشیفتۀ سرزمین وایل
ائلکین :میهمان،سیاحت کننده*
ائلگین :غریب ،مهاجر،آنکه ازخانه وکاشانه اش مهجورمانده باشد*
ائل ناز (الناز) :نازنین قوم،زیبا وعشوه گرطایفه
ائوین:هسته یادانه،تخم،مایه واصل هرچیزجوهروعصاره
اَبرَن :دنیا،کائنات،سما وفضا *
ابرو:خطوط موج دارکشیده شده برروی لوحه های آهنی وکاغذ یا پارچه،نقوش طبیعی موجود درسطح سنگ مرمر،خط یا خراش،درزبان فارسی نیزبه معنای ابرو وابرسیاه است
أ دا (عربی )نازوعشوه،رفتار وسلوک،طرز،اسلوب،اجرا وایفا نمودن
أرسن :شبیه به قهرمانان وجوانمردان*
أ رکانا :آزاد،مختارومستقل
أرگم :نازنین من،محبوب من
أرگول :همانند گل،انسانی نظیرگل*
أرمغان :هدیه،تحفه
أرمَن :لایق حرمت واحترام،خوش یمن ومبارک
أسمر:گندمگون
أسیم :وزش باد،شدّت باد،مه
أسین :مه صبحگاهی،نسیم سحری،الهام،احساساتی شدن،هوس*
ألیک :جیران،آهو،غزال کوهی
اوتکو :سر انجام نیک،ظَفَر*
اود آنا :مادرآتش
اود دنیز:دریای آتش
اودشَن :شاد آتشین وپرحرارت
اوروز:بخت وطالع ،خوشبخت،ماه،روزه داری،ماه صیام (رمضان )*
اوزای :فضا،عالم لایتناهی *
اوزوک :انگشتر
اوستون :بهتر، درسطحی برتر*
اوسلو:صاحب کمال،عاقل،آرام *
اوغور :موفقیّت،نیکی،بخت ،طالع
اوغورلو :شخص خوش یمن ومبارک وخجسته،مایۀ برکت *
اوکای :بیانگراحساس رضایت وخوشنودی است،احسنت،آفرین،بسیار نیکو
اولجا :غنیمت،بخشش وعطا *
اولجای :بخت،طالع،اقبال *
اولدوز:ستاره
اولکان:بسیاربزرگ،عظیم*
اولکَر:هفت ستاره خوشه پروین،ثریّا
اولگون :رنگ آبی،به رنگ آب
اولوس:ملّت،خلق،قوم وطایفه*
اوماچ :امید،مقصد وهدف،آرزو
اومای :الهه
اومیده :آرزو،آمال،خواسته
اونای :شریف، نامدار،پرآوازه*
اونسال :بسیارمشهور*
اونلو :شهیروپرآوازه،جذّاب وگیرا*
اویسال :حرف شنو،مطیع *
ایپک :تارهای بسیارظریف ودرخشان ابریشم
ایپک تن :دارای پیکری لطیف وظریف نظیرابریشم
ایپک نور:برّاق
ایزگی :عاقل،باهوش وباذکاوت،عادل ومنصف *
ایزیناز:خوش اثر
ایستَر :خواستن،طلب نمودن *
ایستَک :آرزو،خواسته،مراد
ایشیک :روشنایی،فروغ،تابناکی*
ایشیل:منوّرشدن،درخشیدن،فروغ،پرتو
ایشیلار :تابنده ،منوّر ،درخشنده *
ایشیلاک :براق وتابناک،دارای درخشش وپرتو*
ایشین :اشعه ،شعاع نور،پرتو،شفق
ایشین سو :درخشش آب،روشنایی حاصل ازبازتابش نورتوسط آب *
ایلدَش :متولد شدگان در یک مکان *
ایلدیر:روشنایی ،برق زدن ،درخشش
ایلقیم :سراب
ایلک آی :ماه نو ،ماه هلال *
ایلک ایز:اولین نشانه ،نخستین علامت *
ایلکناز:اولین ناز (اولین دختر خانواده )
ایلگی :مناسب،ارتباط ووابستگی،کنجکاوی
ایلمَن :وابسته به ایل وطایفه*
اینجی :دُرّ،مروارید،بسیار تابناک
اٶزآیتان :کاملا شبیه به شفق*
اٶزآیسان :نظیرماه
اٶزبال :عسل اصل وحقیقی
اٶزبَن :خال ویژه ومادرزاد
اٶزبیل :آنکه دارای دانشی خاص است،باسواد وآگاه *
اٶزپینار:منبع آب منحصربه فرد،آب حیات بخش وزلال چشمه
اٶزجان :تَنی،عزیزومحبوب*
اٶزدَش:فاقد تفاوت،کاملا یکسان*
اٶزدَک :ماده،ماتریال،تنۀ درخت*
اٶزگو :منحصربه فرد،خاص وویژه*
اٶزگول :ویژگی،گونه ونوع
اٶزگولَچ :آنکه خنده منحصربه فردی دارد،دارای طرزخنده ای ویژه *
اٶزگونَش:نظیرخورشید*
اٶزَل :چیره دست وماهر،ویژه،مخصوص،جداگانه*
اٶزلَر:حسرت کشنده،دلتنگ *
اٶزلَم :درذوق وشوق دیدار کسی یا چیزی بودن،حسرت،آرزو*
اٶزن :توجه واعتنای جدی *
اٶزیورت :سرزمین مادری،میهن،ایل ووطن وطایفه*
اٶکه :تیزفهم ،باهوش،متفکروعاقل *
اٶگه :متفکر،عاقل،وزیر،مشاور
اٶن ایز:اوّلین اثر،نخستین راه
اٶوگول :لایق تعریف وتمجید
اٶیوک :هیجان حاصله ازحس عشق ومحبّت،جوش وخروش عشق *
باخیش :نگاه
بادام گؤز :چشم بادامی
باریش :صلح،آتش بس،آشتی
بارینج :شبدرکوهی
باغیش :بخشیدن،هدیه نمودن،عطا
بالا :اولاد،فرزند،نوزاد
بال سان :شیرین همانندعسل،متعلق به عسل
باللی: ترکیب شده باعسل،شیرین ولذّت بخش همانندعسل
بایاز :دراصل بیاض است ؛کاملا سفید
بایان :خانم ،بانو
بایراق :تکّه پارچۀ رنگی که بررویش علامت با نشان خاصّ یک دولت ،خلق ،حزب ویا تشکیلات ومؤسسه ای باشد
بَتی :تصویرکردن ،چهره وصورت،فرم،اندام وپیکر،قدوقامت
بَتیک :مکتوب،نامه،نوشته های رسمی،سند،دعای مکتوب
بَدیز:زیبا ،خوش قدوقامت،ظریف
بَگَنچ :خوشایند ،پسندیده ومطلوب
بَزَک :نقش ونگار ،آرایش وزینت
بَلگَن :شایسته ،لایق ،سزاوار
بَلگَین :واضح،بارز وآشکار،روشن
بَنزَر :شبیه ،نظیر،مانند ،شایسته ،مناسب
بَن شَن :من خوشبخت هستم ،بختیار ونیک اقبالم ،من شاد ومسرورم
بنفشه :مَنَکشه
بَن گول :گل ویا شکوفه خالدار
بَنگین :دائمی ،جاویدان وابدی
بَن لی:آنکه در چهره ویا پیکرش خال داشته باشد ،دارای خال یا لکه
بَنیجه :ابدی، جاودان ، بی انتها ،ماندگار وهمیشگی
بولود:ابر ،بخار
بیرجه :واحد ،تک ،یگانه ،یکی
بیرسَن :آنکه یکی باشد،بی بَدیل،یکّه وتنها
بیر گول :گل بی مثل ومانند،گل یگانه وَبدیل
بیلگه :عالم ،انسان مُدرک ،صاحب معلومات ومحفوظات ذهنی عمیق ووسیع
بیلگی :علم ودانش ،سواد ومعلومات ،معرفت وآگاهی
بیلگین :عالم ،صاحب دانش وفضیلت

پارلا :بدرخش!تابناک شو !
پارلار :نور می افشاند ،می درخشد
پارلاش :روشنی ،درخشندگی
پارلاک :نورافشان ،بَرّاق وتابناک
پَتَک :کندو
پَک اؤز :دارای صبرواستقامت
پیرلانتا :برلیان ،الماس تراش خورده ،سنگ ذی قیمتی که در برابرنوربه رنگهای زیبا ومتنوعی گراید
پینار:چشمه ،چشمۀ جوشان آب اززمین
تئللی :دختری با گیسوی بلندوزیبا ،دارای زلفهای زیباومُزیِّن
تئل نار:زیبارویی که موهایش درخشان چون آتش است
تئلناز:دختری با گیسوی ناز وقشنگ
تئل نور :دارای موهای شفاف وبرّاق
تابراک :سرزنده ،زرنگ وکاری ،قبراق وسرحال *
تاتلی :بامزه وبانمک
تاچلی:آنکه تاج برسرداشته باشد
تارو :به حالت ظریف درآورنده ،به هیجان آمدن ،عصبانی گشتن
تاریم :چادر ،خانه ،مکان ،سر پوشیده
تالکوک :محل اتصال کوه هابه همدیگر
تان آک :سرخی افق ،عجیب وغریب *
تان آل :نظیرشفق ،مایۀ حیرت ،عجیب *
تان زَر:طلای غیر عادی وعجیب
تان سو :خارق العاده ،بسیارعجیب
تان گول:گلی که صبح زود بشکفد ،گل صبحگاهی
تان ییلدیز:ستاره ،زهره ،ونوس*
تایسیز :بی همتا
تَجیم :تجارت ،خرید وفروش *
تَرگول :گل نوشکفته ،شکوفه تازه
تَرنیسه :دختر جوان وبا طراوت
تَک آی :ماه یگانه ،ماه تک وبی همتا ،زیباروی بی نظیر*
تَکسین :یکی یکدانه ،یگانه ،بی نظیر
تَک گول :گل بی نظیر،آنکه در زیبایی بی نظیراست
تَگیر:ارزش ،بهاء ،قیمت *
َتن آی :همانند وهمسان ماه ،نظیرماه
توپاز :نوعی سنگ الوان وقیمتی *
توراج :نوعی پرنده از تیرۀ ماکیان شبیه به مرغ باگوشت بسیار لذیذ
تویقو(دویغو):احساس ،عاطفه ،درک*
توران :نامی بود که ایرانیان باستان به محل زندگی وسرزمین ترکهانسبت دادند ،زیستگاه ترکها *
تورانلی : اهل توران زمین،ترک *
تورک تَن :از جمعیت وتبار ترکها*
تورمَن :مرغوب وبا کیفیت ،اعلا*
تورناز:دخترترک ونازدار
تولین :آنکه بسیار ظریف دیده می شود، آینه
توماقان :گل نیلوفر
تونا :نام ترکی رود« دونای» که پس از رود وولگا واقع در اروپا طولانی ترین محسوب می شود*
جئیران : غزال ،آهو
جان ایپک : آنکه روح وقلبش همچون ابریشم لطیف وظریف است
جان سِئل :متعلّق به روح وجان ،زنده وجاندار
جان سونار:کسیکه جان ودلش رادر تَبَق اخلاص گذارد ،آنکه از جانش نیزدریغ نورزد
جان سوی : آنکه از تبارنیاکانی نیکو وقدرتمند باشد *
جان شَن : مسرور وبانشاط ،خوشبخت ، خوشحال وسرزنده
جَرَن :جیران،گوزن ماده،کاربرداین نام بصورت «جَران »نیزدیده می شود
جیلوه لی :باناز وغمزه ،آنکه عشوه وکرشمه کند
جیلوه ناز : نازنین ،دارای ناز وغمزه ،عشوه گر
چئچئن: زیبا،برازنده وخوشایند*
چاغداش :معاصر، هم عصر، زندگی کردن در یک برهۀ زمانی واحد *
چاغری : شاهین شکاری ،طرلان؛ دعوت کردن ،بیانیه ،فراخواندن *
چاغلار :آبشار، آبی که جوشان وهمراه باغلیان وکف جاری گردد *
چاغلایان : آبشار،آبشار مصنوعی ،آب یارودی که از یک مکان مرتفع سرازیر گردد *
چاقیر : نام مخلوط با خاکستری ،پرنده شاهین تند وتیزودرشت *
چایلان :ماسه زار ،ریگزار *
چلنگ : حلقه گل ، تاج طلایی یانقره ای
چولپان : ستارۀ زهریاناهید،ونوس *
چیچک :شکوفه ، گلهای گیاهان ودرختان که دارای رنگها ورایحه های متنوّعند
چیچک ناز:نازنین همانند گل ،زیبا رخسارعشوه گر
چیلَک :گیاه توت فرنگی ومیوۀ آن
چیم ناز : بسیار ناز کننده ،دارای عشوه وناز
حاک سال :منسوب به حق وحقیقت ،درارتباط با حق*
حورال: آزاد، مستقل،آزاده*
خاتون:درزن ،عیال،زوجه وهمسر
خانیم :عنوانی است مختص بانوان وبرگرفته از کلمه خان
خانیم زَر: خانمی نظیر طلا
دادلی : خوشمزه،بامزه
داغشَن : شادی وسرور کوهستان
دالغا:موج
دانشن :فجر شادی
دَفنه : درخت همیشه سبزی که ازبرگهایش درصنایع غذایی استفاده می شود،درختچۀ غاز،درختچۀ برگ بو
دَنیز : بحر یا دریا ،آن بخش ازکره زمین که ازآب پوشیده شده ،دریای آب شوری که با خشکی احاطه شود،وسیع وگسترده،افزون،بی نهایت *
دورا : قله کوه
دور تَکین : همچون دُرّ،نظیر مروارید ،عزیز ودوست داشتنی
دوردانه:مرکب ازکلمه عربی «دورّ»وواژۀ فارسی دانه می باشد،دانه مروارید،دُرّ،لٶلٶ،عزیزومحبوب،خلف یااولاد گرامی ودوست داشتنی
دورنا:درنا
دوزگون : راست ودرست،عاری ازکجی وانحراف،مطابق باقاعده واصول ،بدون کمی وکاستی،کامل *
دوزلو: بانمک ،ملیح ،باملاحت
دولغون: پر ،تمام
دولقون : تمام وکامل ،پروانباشته شده ، دارای مضمون،مهم،والا،برتر*
دونیا :کائنات ،کرۀ زمین ،عالم هستی ،عالم اجتماعی انسانها
دویسال : دارای احساس وعاطفه ،صاحب حس وادراک واندر یافت ظریف،حسّاس
دویغو: درک ودریافت حوادث عالم خارج،قابلیت فهم وادراک،متوجه شدن وآگاهی یافتن *
دیرلیک :آسایش ،امن وامان ،آرامش ،حیات ،تفاهم وسازش متقابل دیکمَن: رأس ،نوک ،قلۀ کوه *
دیلَک: آرزو وخواسته،مراد،خواهش *
دٶکمن : جذاب،برازنده ولایق *
دٶنوش : مفهوم لفظی اش به عقب بازگشتن ومراجعت نمودن است لیکن مجازا به معنی تغییر وتحول اساسی جهت توسعه وگسترش چیزی ونیز ترقی وپیشرفت می باشد *
رشمه :روبان یا لنتی که به منظور زینت استفاده می شود
ریما : نام قدیم در یاچه ارومیه .
زئینَب :نگین سنگی قیمتی ،جواهرات ،زینت پدر
َزرتکین :دختر یابانویی که نظیرطلااست ،همانند طلا
زَرخانیم :خانمی نظیرطلا ،زیبا روی
زَرلی :پوشانده شده باطلا ،مزیّن به طلا
زومرود (زُمُرد ): سنگی قیمتی وبراق به رنگ سبز
ژاریک :درخشنده ،منوّر
ژالین : شعله
ژَمیس : میوه ،ثمر
سئچکین : ممتاز،لایق گزینش ،برگزیده *
سئزال :دارای احساس ،درک کننده ،فهمنده ،حسَاس
سئزَر: آنکه بتواند درک کند*
سئل شن :سیل شادی
سئلناز : سیل ناز وعشوه ،دنیایی از قشنگی
سئودا (سودا):عشق ومحبّت،سُودا ،عشق شدید،میل ورغبت،هوس وخواسته،آرزو
سئودیم :علاقه مند شدم ،پسندیدم *
سئوَر:دوست دارنده وعاشق،محبوب ودوست داشتنی
سئوسای : احترام متقابل در عشق ورفیق
سئوشن : شادی را دوست دار
سئوکال : محبوبیّت داشته باش وزندگی کن ،حس صداقت درعشق
سئوگی :احساس علاقه ودوستی *
سئوگیم :بیان واژه «سئوگی»اززبان اول شخص مفرد *
سئوَن :دلباخته شونده *
سئوناز:نازدوست ،عشق ناز
سئویل :دوست داشتنی ،لایق ، محبوب ، شایستۀ دوست داشته شدن
سئویم :جذّاب ،جلب کننده *
سئوین : خوشحال گشتن ، شادمان ومسرور شدن *
سئوینج :حس شعف وشادی ،فرح
ساچلی :گیسوی بلند
ساچناز :دختری که گیسوان قشنگی دارد
سارا :این نام دراصل درزبان عبرانی به معنای خانم وبانوی سالخورده وکبیره بوده وارد زبانهای عربی وفارسی وترکی نیزشده است درترکی به معنای قوت وجسارت در فارسی نیز به معنای صاف وخالص ،پاک ونیکو و زیبا می باشد
سارای :ماه زرد و روشن،نام یکی ازآبادیها درجزیرۀ شاهی دریاچۀ ارومیه .
سارین :ترانه
ساناز: بی همتا ،کم نظیر
سانای :محترم ،لایق احترام *
سایا : یک رنگ وبی ریا
سایات : دارای نام وجاه *
سایرا(سِهره یاسِیره ):آواز خواندن ،چه چه زدن ،بلبل *
سایراش:نجوا کردن ،زمزمه نمودن ،به آرامی آواز خواندن *
سایراو : پرندۀ آوازه خوان ،بلبل
سایقی:احترام ،حرمت ،ادب ونزاکت *
سایقین : حرمت نشان دهنده ، احترام گذارنده ،انسان شایسته احترام *
سای گول :گل مورد احترام ،زیبارخساری که لایق احترام است
سایلان:مورد احترام ،معتبر ومحترم *
سایلاو : نماینده ،وکیل ،برگزیده *
سایین : لایق حرمت ،محترم ،آنکه دیگران باوی محترمانه رفتارنمایند*
سَرپیل : پاشیدن ،پراکنده گشتن ،جهیدن
سَرمین :محجوب ،باحیا ،آبرومند
سرین :صبور بودن
سَلما : برگ درشت ،برگ پهن
سَلَن : صدا ،آوای موزون ،لحن خوش ودلنشین ،آهنگ *
سورمه : ماده ای که بانوان بر چشم کشند ،کَحل
سوسن :دراصل «شوسانّا» است گیاهی از تیره زنبق دارای برگهای باریک ودرازوگلهای زیباوخوشبوبه رنگ زرد یا کبود یاسفید،این نام ازاسامی بین المللی است
سولماز:آنکه تازگی وطراوتش راحفظ کند،همیشه شاداب،به دوراز پژمردگی
سومَر:قوم سومریان که بنابه نظریۀ بسیاری ازدانشمندان ازاقوام ترک بوده .*
سونا:قو،اُردک ،اردکی که در ناحیۀ سرش پرهای سبزرنگ دارد،جهت مدح زیبا رویان بسیاربه کار می رود
سونار: تقدیم می کند ،اهدا می نماید *
سونال:تقدیم شده ،پیشکش شده ،عطا گشته ،هدیه شده *
سونای :آخرین شب طلوع ماه،عطا شده ،تقدیمی*
سوندوس : دیبا ،پارچه ابریشمی لطیف وگرانبها
سون گول: آخرین گل متولد شده از مادر (فرزند دختر)
سیبئل:قطرۀ باران ،سنبل ،خوشۀ گندم
سیرما:گلابتون،رشته های نازک وظریف وباریک طلایانقره شبیه به نخ،رشته زرین،یاسمین
سیلا :ملحق شدن ،وصال*
شَن آی : ماه شادی بخش ،ماه خوشایند
شَنال : خوشحال ومسرور ،راضی وخوشنود ،شاد،دلخوش *
شَن ایز:علامت یااثر شادی بخش ،نشانۀ خوشبخت *
شَن سَس:خوش آوا *
شَن گول :گلی که مایه خوشبختی است ،گل رضایت بخش
شَن ناز:دختر نازوشاد
شن یار : یارشاد وخوشحال
طرلان :بازشکاری،«طارلان»
فَرآی: نورماه ،مایه زینت وزیبایی ماه
فولیا : گل نسرین ،نرگس زرد
فوندا:علف جارو یاجاروب ،بیشه ای که در آن علف ها وبوته های بسیاری روئیده باشد،علفزار
قاراتئل :سیاه مو
قاراجا:تیره رنگ،بُز کوهی
قاراگیله :انگور سیاه دانه
قاراگٶز:سیاه چشم ،دارای چشمانی بامردمک سیاه رنگ*
قَرَنفیل:گل میخک
قلم گول :دارای نگاری چون گل ،زیبارخسار
قنیره : بی مثل ومانند ،زیبارخسار بی نظیر
قوتلوآی :ماه مقدّس وخوش یمن *
قیز ناز:دختر نازنین وعشوه گر
قیزیل :سرخ ،طلا *
قیزیل گول :گل سرخ(رُز)،گل محمدی
کاراک :مردمک چشم *
کاواک:درخت تبریزی ،سپیدار *
کایرا:لطف واحسان ،نیکی کردن *
کایران :چمن ،مکانی مسطح ،میدان *
کایناک :منبع ،مٲخذ،فعال ، پرانرژی
کَپَنَک : پروانه
کَکلیک:کبک،پرنده کوهی
کَلَبَک:پروانه
کوتکو :ساده ،متواضع ،مٶدّب*
کونات : آنکه محبت وعلاقه سایرین راجلب می نماید ،مهربان *
کیمیا :علم شیمی ،حکمت وقدرت
کٶلگه :سایه
کؤنول :قلب ،دل ،احساسات قلبی ،میل واشتیاق ،آرزو ،هوس
گلین :عروس
گول آی :متشکل است ازدوکلمه «گول» و«آی»
گول ایز:نشان وعلامت گل ،ردِّ گل
گول باهار :گل وبهار
گول بَن : آنکه خالی زیبا چون گل داشته باشد
گول بنیز:گل چهره ،گل گونه
گول بوداق :شاخه گل ،بوته گل
گول تَک : گل نادروکمیاب ،نظیر گل
گول دَم : دارای نَفَسی خوشبوهمانند گل
گولدَن : به عمل آمده از گل ،متعلق به گل
گولر : خنده رو ،خندان ،تبسم کننده ، خوشحال ،مهربان ومشفق
گولرآی : «گولر» و«آی»
گول سئل :سیلی از گل وشکوفه، نظیروشبیه گل ،متعلق به گل
گول سئو:علاقه نسبت به گل ،دوستدار گل ،شیفته وشیدای گل
گول سئوَن :عاشق گل
گل سئوین :خندیدن ،رقص وخنده ،شاد ومسرور گشتن
گول سَرَن :پراکنده کننده گل
گولسون :همواره شاد ومسرور ،خوشبخت وخرّم ،خندان *
گول سوی :ازسلالۀ گل ،صاحب اصل و تباری نجیب وپاک چون گل *
گوللَر:گلها
گوللو :مزیّن شده با گل ،گلدار
گولوش :خنده،شاد ومسرورگشتن،حالت ووضعیت خندیدن،مزاح شادی ونشاط
گولومسَر :همیشه خندان *
گلابتون : رشته های باریک طلاونقره یارشته های نخی شبیه به آنها،نخ زردار
گول یاز: گل بهاری ،گیاهی که در فصل بهار گل دهد
گولین :نظیر وشبیه به گل ،گلزار ،گلستان
گوموش : نقره *
گون :خورشید،روز،دوره و زمان *
گون سئل :نظیر ومانند خورشید*
گونَش : خورشید *
گون فَر :اشعه خورشید ،پرتو آفتاب *
گونول : خواسته وخواهش دل
گٶرکم :منظره،معروف شدن،شٲن وجلال،نمای خارجی *
گٶزده :محبوب وپسندیده،تقریر شده،برتراز همه،خوشایند
گؤزَل : زیبا،بی عیب ونقص *
گؤزَن : جذاب وگیرا ،زیبا
گؤک سئل:متعلق به آسمان *
گؤک سَن :متعلق به آسمان،آسمانی
گؤک من: چشم آبی وبور،دختری با پوست سفید وموی زرد رنگ
گؤنَن :شاد گشتن،مرطوب *
گؤی چَک : زیبا،دوست داشتنی
لاچین :پرنده ای شکاری ازجنس شاهین با پاهای قرمزرنگ *
لیل پار :گیاهی برگ دار که درمناطق پُرمی روید
مئلیسا :تُرَنج ،علف لیمو ،بالنگ
مارال : گوزن ماده ،زیبا
مارتی :مرغ دریایی
ماگنولیا : درخت یا بوته ای است همیشه سبز دارای گلهای درشت خوش عطروزیبا وبرگهایش گاهی می ریزد
ماویش : دختر بچه بور یا سفید چهره ای که چشمانی به رنگ آبی روشن داشته باشد
ماه پاره : پارۀ ماه ،تکّه ای ازماه
مایوک :غنچه ،گل نشکفته
مَلتَم :باد ساحلی ،مه
مَنَکشه :گل بنفشه
مورایپَک : نوعی پارچه مخمل ،ابریشم بنفش رنگ
مورتان : رنگ صورتی شفق به هنگام سپیده دم *
مورگول :گلی که به رنگ بنفش است ،گل بنفش رنگ
مورَن : رود ،آب روان وجاری ،نهر بزرگ *
مویان :خیرات،خیرونیکی ،ثواب *
مین گول :دسته ای حاصل ازهزارگل
مین ناز : آنکه نازوغمزه اش فراوان است،کسی که بسیارنازو آدا دارد
ناخیش:در اصل « نقش »است،طرح،شکل،زینت وخط
نارچیچک :گل انار
نارگول : گل انار
نارگیله : دانه های داخل انار
نارین :ظریف وباریک ،نازک ، ریزوکوچک
نارین گول: گل یا شکوفه ظریف وریز
ناز گول : گلی که ناز کند ،گل نازنین
نازلی: پرنازوعشوه ،ب اادا و اطوار
نسترن :نسرین
نورال :نورانی شونده ،روشنایی مقدّس
نورایشیک : بسیار درخشان،برّاقترین نور،بسیارتابناک
نورپری:پری تابناک ونورانی
نورجان :دارای جانی تابناک ودرخشان،آفریده شده ازنور،بسیارزیبا
نورچین :سیل روشنایی ،درخشش نور
نوردان : خلق شده ازروشنایی
نورسان : همچون نور،نظیر نور
نورلان : تابناک گردنده،درخشان شنونده،نورانی وبرّاق *
نورمان :خلق شده ازنور،نظیر نور
وارجان :دارای قلب وروح وجان،اهل دل،صاحب حیات *
وَردا : برگرفته از واژه عربی« وَرد» به معنای گل سرخ است
هومای(الهه) :الهه،پرندۀ هما،پرنده دولت وسعادت،یمن وبرکت
یئشیم :سنگی سبزرنگ وبسیارقیمتی،سنگ یَشم
یئنی شن :شادی جدید،جشن وشادی نو
یئنی گول :گل نوشکفته،گلی که هنوز طراوت داشته باشد
یاراش :خوشایندی،زیبایی،جذّابی *
یاراشیق : دوست داشتنی ،زیباوجذاب ،خوشایند وخوش ظاهر *
یارپاق :دراصل «یاپراق» است،برگ درخت وگیاهان
یارلیک :فرمان امر،دستور *
یارماکان :هدیه،ارمغان *
یازباهار : فصل مابین تابستان وزمستان،فصل پاییز
یازگول :گلی که درفصل تابستان می شکفد،گل تابستانی
یاسام :نظم وترتیب ،قاعده وقانون *
یاشا :آفرین ،زنده باد *
یاشار : زندگی کننده ،دارای عمری طولانی ،سالم وسرزنده *
یاشام : حیات،عمر،زندگی *
یاشیق : خورشید،نور آفتاب *
یاشیل :سبزرنگ،تروتازه،باطراوت *
یاشین :رعدوبرق،صاعقه،آذرخش *
یاغمور : باران،بارندگی*
یالدیز:مزیّن به آب طلا ونقره، زینت داده شده
یالقین :سراب *
یاناک :گونه ،هریک ازلپهای درصورت *
یوجَل : رفعت، بلندی، گرانقدری *
یورتسال:منسوب به وطن ،وطنی*
یوردام :چالاکی ،باسرعت وباشتاب حرکت کردن ،ناز،عشوه وآدا *
یوردوم : وطن من ،زادگاه ومیهن من *
یوروک :حیات ،آفرینش ،طرززندگی *
یوسما: نازنین ،دارای عشوه وادا
یوکسَل:برتر، والا ،اوج گیرنده وبالا رونده ،محترم، ذیقیمت *
یٶنال :دارای هدف وسمت وسو *

تورکی اوغلان آدلاری و اونلارین فارسی معنی لری

دوزلو اوغلان وبلاگلارینین یاخشی اولماقی اوچون آتیل باتیل فروشگاهین دان آلیش وئریش ائدین

تورکی اوغلان آدلاری و معادل معنی فارسی آنها

آباقا:ازنامهای کهن است،عمو،دوست،نخ ویاریسمان بافته شده ازگیاه کتان
آبانوز:درخت آبنوس
آتا:مرد اولاددار،صاحب فرزند ،پدر ،اجداد ،نیاکان ،عنوانی برای مردان سالخورده در خور حرمت
آتابک :دایه ،مربّی
آتابَی:دایه ،مربّی،لَلِه
آتامان :فرمانده ،رهبر ،سرگروه،سرکرده
آتای :شناخته شده ،بارز ،آشکار ومعلوم شونده
آتایمان :شهیر،معروف
آتلی:شناخته شده،مشهورشده، کسی که اسب داشته باشد
آتون:جسور،دلیروقهرمان
آتیق:جسورودلیر،مشهور،نیرومند؛ چالاک
آتیلا :مشهور،شناخته شده آجار:مهاجم ،غیور،زبردست وماهر
آجاراٶز:راستگو ،پایبند به عهد وپیمان
آجاسوی:اجداد نیرومند ، نیاکان شهیروشناخته شده
آجارمان :باغیرت
آجای:آنکه قادر به مباحثه باشد ،سخنگو،دستگیر کننده ،راه گشاینده
آجلان :کسی که ازخود غیرت نشان دهد
آجونال : به اندازۀ دنیا،احاطه کننده ودربرگیرندۀ هر چیز
آچیق اَل:جوانمرد ،نیک خواه ،مردانه
آدا:خشکی که هرچهارطرفش راآب فراگرفته باشد،جزیره
آدار:جدا کننده ، تحلیل گر،دلیر ،شجاع
آداش:دارای نام مشترک،دوست ورفیق ،صداقت داشتن ،هم کلام بودن
آداق:مالی که بخشش آن درقبال برآورده گشتن حاجتی وعده داده شود ،معادل کلمه نذردرآذربایجان است
آدال:مشهورشده
آدالان : شناخته شده، صاحب شٲن وشهرت
آدای :معادل کلمه نامزد درآذربایجان ،هم به معنی نامزدی برای ازدواج وهم به معنی کاندیدا برای امورانتخاباتی ویا احرازیک وظیفۀ خاص
آدسای:محترم ،دارای نام لایق ودرخورحرمت
آدلان: معروف شو،اسم نیگوکسب کن
آدلی:نامدار،معروف ومشهور
آدی سٶنمه ز:آنکه نامش همیشه ماندگارباشد
آرات : دراصل« اَرَت» است مردان ،جنگجویان ،جسور ،بی باک
آراز:سعادت ،خوشبختی ،لذّت ،خشنودی،آرامش ،اطمینان
آرتام :ارزش،قیمت،برتری،مزیّت،خصوصیّت،ویژگی
آرتوم :تلاشگر
آرتون:جدّی
آرزیق:ابرارواولیا ؛زاهد،تارک دنیا،انسان نیکوخصال
آرسلان :شیرغرّان
آرقان :بسیار ،جمع ،تعداد زیاد
آرقون:صاف ،پاک شده ،برگزیده شده
آرکان:فراوان،بی حدّ وحصر،کمند،کمرکوه ،پشت ،غالب
آرکیش:خبربَرَنده ،پیک،خبرچی،قاصد،رهبرکاروان وگروه
آرمان :بی باک وجسور،توانا،خواسته،آرزو،هوس
آروز:بزرگ،هدف،انسان با تجربه وخوش یُمن،کسی که خسته واز طاقت افتاده باشد
آسال:دارای اصالت،اساس،شالوده،پایه وپی،برتروحائزاهمیّت
آسلان :شیر،دلیر،قوی،جسور
آشار:آذوقه،خوراک،غذا
آشام:رتبه،درجه،مرتبه،مرحله
آشکین : قایق آینده،آنکه موفق به پیشروی شود،فراوان وافزون
آغا:محترم وبزرگوار،سرپرست خانواده یاطایفه،ریش سفیدقوم
آغابالا:اولاد عزیز،فرزند گرامی ودوست داشتنی
آغاجان:دریا دل،آنکه عزت وحرمتش بسیاراست،نیرومند،قوی،عنوان خطاب محترمانه به افراد بزرگترازخویش،شخص گرامی ودوست داشتنی
آغار:مرد سپید رخ،قهرمان سپیدروی ،جوانمرد جسور،چالاک ،پارۀآتش
آغازال :شخص مسنّ محترم وریش سفید
آغازَر:آقایی همچون طلا
آغاسَف :شخص محترم ،باعزت وگرامی
آغامیر:رهبر محترم ،امیر ویا رئیس بزرگ
آغایار:بزرگ وشایسته حرمت ،رفیق صادق ،دوست ،محبوب
آفشین :لباسی که به هنگام رزم پوشند ،نیزه
آک بولوت :ابرسفید رنگ
آک پای : سهم ویا بخش خالی ازهر گونه حرام ،سهم حلال
آکتان :سپیده ،وقت طلوع خورشید در سحرگاهان ،میدان ،فضای باز
آکتای:مایل به سفیدی ،شبیه رنگ سفید
آک دنیز:دریای مدیترانه واقع در جنوب غرب کشورترکیه
آک شیت :خورشید ،نور آفتاب دارای صورتی نورانی ،آنکه سیمایش نورانی ودوست داشتنی است
آلا:دارای رنگهای گوناگون ومختلط
آلاتان:به سرخی گرائیدن ویاروشن شدن افق درسحرگاهان
آلاز:شعله ،اخگر،برافروختن وسرخ گشتن
آلاو:شعلۀ آتش
آلپ :قهرمان ،دلاور،پهلوان ،ماهر،جسور،شجاع ،جوانمرد
آلپ آیا:دلاور وجنگجوی مقدّس
آلپار:دلیر ،سربازجسور،مرد شجاع
الپ سو: سپاه جسور،قشون بی باک،سرباز شجاع
آلپ سوی:آنکه از سلاله ونسل قهرمانان باشد ،دارای نیاکان واجداد دلیر
آلپ کارا: پهلوان نامدار ،قهرمانی که مایۀ ترس سایرین است ،جسور
آلپمان :شخص جسور ،شجاع ،قهرمان
آل تاچ : تاج درخشان،تاج برّاق ودرخشنده
آلتای:طلا،نگین سنگی،باارزش،اصول ،متد،تدبیر،درختستان ویا بیشه زارمرتفع ،کوه بلند ورفیع
آلتون:طلا
آلتونجو:زرگر،طلافروش
آل سوی :دارای اصل ونسب نیکو،آنکه ریشه واجدادش نجیب اند
آلقان:ستودن وتمجید کردن،به شهرت رساندن،خوشبخت ساختن،فاتح ،ضبط کننده
آلقو : ازاسامی کهن است،کلاً وتماماً،همه ،یکپارچه
آلقین :محکوم کردن ،متّهم نمودن ،تجمّع ،دریک جا اجتماع کردن
آلیشیک :عادت کرده ،خو گرفته ،آنچه که شعله ور گشته وبه سرخی گراید
آنار:نامی است بسیار کهن ،به خاطر آورنده
آند:قسم ،دلیلی برای ابراز واثبات صداقت کلام
آنلار:فهمیده ،درک کننده
آنیت :مجسّمه ،تندیس یاد بود
آوجی:شکارچی ،صیّاد
آیاچی:محافظت کننده ،حامی وپشتیبان ،دلسوزوغمخوار
آیاز:ازاسامی کهن است ،تمیز ،روشن ،شب زمستانی بسیار سردی که آسمانش صاف ومهتابی باشد
آی بار:براق ،نورانی ودرخشان همانند ماه ،با هیبت ،ترسناک
آی بَرک :درخشان همانند ماه ،استوار وبی نقص ،نیرومند،پایدارو باوقار
آی دَنیز:«آی» و«دنیز»
آیدین :روشن ،واضح ،درخشان ،آشکار
آیقین :آنکه از فرط علاقه مدهوش گردد ،حیران ،شیدا ،عاشق
آی کاچ :ناطق ،سخنگو،خواننده ،شعر،شاعر
آیما:به خود آمدن ،بیدار شدن
آیماز :غافل ،بی خبر ، بی رنج وغصّه
ائرتَن:شفق ،صبح هنگام ،فجر
ائرکین : آزاد ورها ،مستقل
ائریشمَن:آنکه به هدفش رسد ،نائل آینده ،ملحق شونده
ائل:خلق ،جماعت،انسانها،دولت،سرزمین وولایت
ائل آرسلان :شیر ایل وطایفه ،جوانمرد وجنگاورمیهن
ائل آلان :فتح کنندۀ ممالک ،کشور گشا
ائل اوغلو :پسرایل وعشیره ،اولاد وطن ،پسربیگانه ،غریبه ،ناآشنا
ائلبارس:پلنگ ایل
ائل باشی :رئیس ورهبرایل ،مدیر وراهنمای قوم وطایفه، والی
ائل تَن:متناسب وسازگارباایل وقبیله ،تابع عادات ورسوم وآئین های متداول درایل
ائل دار:دارای ایل وسرزمین ومملکت ،ایلی که جا ومکانی دارد ،صاحب وحاکم قوم وخلق
ائل داش:هم ملیّت ،هم نژاد
ائل سئوَن :دوستدار میهن وقوم ،خواهان خلق ومرز وبوم
ائلسس:ندای ایل ،ندای خلق
ائلشاد:حکمران ایل ،شادی وسرورمردم
ائل شَن :مسرور وشاد شونده به همراه طایفه وایل ،مایۀ شادی وسعادت خلق،خوشحال وشاد کنندۀ قبیله
ائلمان :سمبل ونشانۀ ایل
ائل میر: آقاوسرورایل ،امیروراهبرورئیس طایفه وخلق
ائل یار:دوستدار قوم ،یاور وپشتیبان ملّت
ائلیاز:بهارایل ،مایۀ خرّمی ونشاط سرزمین
ائلیگ :حکمران ،پادشاه
ائوگین :همراه باتعجیل ،بدون تأخیر،عجولانه
اَبروک :دارای ثبات ودیانت،صبورواستوار
اَتابک :دایه، مربّی
اَر:مرد ،قهرمان ،جوانمرد ودلیر،مورد اعتماد ومقیّد به کلام خویش
اَرال : قهرمان ، آنکه جوانمرد وشجاع باشد
اَرتاج :قهرمان تاجدار
اَرتاش: جوانمرد
اَرتان :مرکب است ازدو کلمه «ار»و«دان»یعنی صبحگاه ،سپیده دم،هنگام شفق
اَرتایلان :زیبا ،ظریف وباطراوت ،جوان خوش قدوقامت
اَرتَک :همچون مرد ،همانند قهرمانان
اَرتَم :ادب وتربیت ،ارکان،درک وشعور
اَرتوران :قهرمان توران زمین ،جوانمرد وپهلوان توران ،تورانی
اَرتوز: انسان راستین ،قهرمان حقیقی
اَرچئویک:بسیار جلد وچالاک ،تند وتیز،جوانمردی که سریع بجنبد
اَرچین :دارای ناموس وشرف،پهلوان وقهرمان حقیقی ،جوانمرد واقعی
اردالان :کسی که سریع ضربه می زند
اَردَم :شایستگی ،فضیلت ،راستی
اَرَز:سکوت وآرامش ،خوشبختی ،لذّت
اَرسان :شهیر،معروف وشناخته شده
اَرسَل:دلیرهمچون پهلوان
ارسلان :شیر دلاور
اَرسومَر:قهرمان سومری ،مردی که از تبار سومریان باشد
اَرسوی:آنکه ازتبار ونسلی قدرتمند وجوانمرد باشد
اَرسین:قهرمان وجسور باشد ،مرد باشد
اَرشاد:حکمران دلاور
اَرشان :دلاور نامدار ،جوانمرد شهیر
اَرشَن:خوش بخت واقبال ،شادمان
اَرکال:بیانگر آرزوی جسارت ودلاوری است
اَرکوت:انسان خوش یمن ومبارک
ارگون:دلاور وقهرمان زمانه
اَرگونَش:جوانمرد خورشید ،مرد آفتاب
اَرگیل :جوانمردان ودلاوران ،مردان
اَرَم :خواسته وآرزو ،رضایت داشتن
اَرمان :مرد جسور وبی باک ،قهرمان
اَرونات :انسان با نظم وترتیب،بااخلاق
اَرییلماز :بی امان ،استوار وباصلابت
اَزَگی:نغمه ،آواز،آهنگ یا ملودی ،مقام موسیقی ،اصول وشیوه
اَژدر:اژدها،قوی وقدرتمند ،مهیب وترسناک ،جسور
اَفشار :آنکه کاری راسریع وصریح انجام داده مشکلی را حل نماید ،نام یکی از بیست وچهار قبیله وطایفه اوغوزها
اَمراح :دوست داشتن ،شیفته و واله گشتن ،عاشق وشیدا شدن
اَمران : دوست داشتن ،حُبّ،رفاقت کردن
اوبچین :اسلحه
اوجامان :بلند مرتبه ومعظم
اوچار :آنکه قادر به پرواز کردن باشد
اوچکان :پرواز کننده
اوچکون :جرقه یا ریزۀ آتش
اوچمان : خلبان ، پرواز کننده واوج گیرنده
اورآلتای :شبیه به تپه ،نظیر قلعه
اوراز:هدیه ،بخت ،طالع
اوراقان :جنگ جو ،ستیزکننده
اورال:تپّه دار ،مکانی مرتفع نظیر تپّه
اورام :محله ،راه عریض وپهن
اوران :ندا،آوا قول والتزام ،هنر
اورتاچ :قسمت،سهم،بخش
اورخان :خان قلعه و دژ،خان اردو گاه ،خان شهر
اورشان :نبرد ،ستیز ومبارز ،نزاع طلب
اورقا:درخت بسیاربزرگ وتناور
اورکمَز:بی باک ونترس ،جسور
اورکوت:دژ یا قلعۀ مقدّس ،اردوگاه مقدّس ،استحکام شریف
اورکون:ساختن مسکن برای خویش ،ایجاد اقامتگاه
اورمان :بیشه ،جنگل
اوروز:هدف ،بخت ،طالع
اوروش:نبرد ،ستیز،جنگ ،محاربه
اورون :تخت وتاج ،مکان خصوصی وشخصی ،مقام ورتبه ای والا
اوزان :شاعرمردمی ،عاشیق
اوزتورک:ترک توانا ومجرّب،شخص بسیارزیبا،انسان قدرتمندونرم خوی
اوزحان :خان آزاد،خان مستقلّ وغیر وابسته،خان رستگارشده
اوزگون :متأسف گشتن ،معذّب شدن
اوزمان :بالغ شده ،تکامل یافته ،بزرگ شده ،رسیده ،متخصّص ،خِبره واهل فن
اوزه ک :الماس ،جواهر
اوسال:عاقل،مثمرثمر،باتدبیرمحتاط
اوغان :خداوند،قادر،حکمران،خدای صلح وآشتی،قوی ونیرومند،کائنات
اوغلا :جوان ،جسور ،قهرمان ،جوانمرد
اوغوز:نخستین شیری که ازسینه مادرتراوش میشود یا همان آغوز ،پاک وصاف آفریده شده ،انسان ساده عادی
اوفلاز:بسیارزیبا ،نفیس ،نجیب
اوفلاس:مرتفع ،جسور،جوانمرد،بی باک
اوقتای:اوکتای
اوکار:پرنده ای است ماهی خوار با کاکلی به شکل تیر یا پیکان برسرش
اوکتام :مغرور ،باوقار ومتین
اوکتای:نظیرتیر ،قوی وقدرتمند ،خشمگین
اوکسال:منسوب به تیر،همانند تیر
اوکمان:کسی که همچون تیرسریع وتیزتند حرکت کند
اولقون :بالغ ورشید ،رسیده
اولوتورک:ترک بزرگ ،ترک قدرتمند
اولوجا:بزرگ ،تاحدودی قدرتمند ونیرومند
اولوسیار:یارویاورملّت
اولوشان:مشهور، دارای نام وشهرت
اومار:چاره، علاج ،امید
اوموتلو :امیدوار ،آرزومند ،منتظر
اومود :آرزو ،توقع ،امید
اومید :آرزو ،آمال وخواسته
اونال :صاحب نام،دارای شٲن ومنزلت
اونای:مناسب ،کارآمد ،پسندیدن
اون تورک :ترک شهیروسرشناس ،ترک پرآوازه
اونساچ:آنکه آوازه ونامش فراگیر باشد
اونلواَر:مرد سرشناس ،جوانمرد صاحب نام
اونور :باعظمت ،افتخار ،اعتبار وسربلندی ،نیرومند
اویار:متناسب ،مطابق ،نظیر
اویقار:پیشرفته ومتمدّن ،متعالی
اویقان :متناسب باچیزی یا کسی،هماهنگ ومطابق
اویقو:تناسب ،هماهنگی ،تطابق
اویقور:دارای تطابق،متّفق
اویقون:متناسب،مطابق ،هماهنگ
ایل آرسلان :شیرسرزمین وایل ،جسور وقهرمان
ایل آیدین :«ائل» و«آیدین»
ایل بای :والی ،امیرولایت
ایلحان:پادشاه ،حکمران ،امپراتور
ایلدیریم :صاعقه ،آذرخش،تند وتیز
ایلقار:یورش،تهاجم ،حمله ،حرکت تند وتیز و عهد و پیمان
ایلقاز:سلسله جبالی در شمال آناتولی
ایلکین :اولین،نخستین،پیش ازهمه
ایمگه:خیال ،تصوّر،نشان وعلامت
ایمیر : شفق،مقدّمه ،بسیار نیکو وعالی
اینان:باور کردن ،اطمینان نمودن
اینجه:چیزی که باظرافت وزیبایی بر رویش کار شده باشد ،نفیس
اٶتکم:از خود راضی ،متکبّر ،کلّه شق ومغرور ،مرد پردل وجراَت
اٶتکون:برتر ،مقاوم وپایدار
اٶجال:انتقام گرفتن،تلافی نمودن
اٶدول:انعام ،بخشش وارمغان
اٶرگین :تاج وتخت ،تخت سلطنت
اٶزآک:سیّار ،جاری شونده
اٶزال:خالص ،خاصّ،عصاره ،مایه
اٶزبایار:بزرگترین ؛عالی ترین
اٶزبیر:تک ،یگانه ،واحد
اٶزَت :خلاصه ،چکیده ومختصر
اٶزتک(اُزبَک ):جسور،دلاوروپردل
اٶزتورک:ترک مادرزاد وخالص ،ترک عزیزودوست داشتنی
اٶزداغ :متین وباوقار همچون کوه
اٶزگور:آزاد،رها ،مستقل ،غیروابسته
اٶزمان:نزدیک به خود ،گرامی ،با شخصیت
اٶکتَم :مغرور ،کله شق،جسور
اٶکتو : مدح وستایش ،تعریف وتمجید
اٶکمَن :بسیار ذکاوتمند ،مرد عاقل
اٶگون:درک کننده ،دقیق،وهله یا نوبت
اٶگونچ:شٲن وشرف ،مدح و ستایش
اٶلچَن:سنجیده
اٶلمز:فناناپذیر ،جاودان
اٶنال:به پیش آمدن ،به عنوان رهبر وجلوه دار بودن ،پیشگویی نمودن
اٶنجَل:پدران ونیاکان که پیش تر می زیسته اند ،گذشتگان ،راه گشا
اٶندَر:رهبر،جلوه دار،راهنما،لیدر
اٶنَری:عقیده وطرزفکر،پیشنهاد
بابک :بابای کوچک،نام یکی ازقهرمانان آذربایجان
بابور:دراصل ببراست حیوانی درنده وگوشتخوارازتیره گربه سانان
بارقین :سیّاح ،گشت وگذارکننده ،آنکه راه رفته رادوباره بازنگردد
بارلاس:جنگاور،نبرد کننده،جوانمرد دلیر،قهرمان جسور
بارلاک :پناه گاه،جان پناه،سر پناه
باریمان : غنی،مالداروثروتمند
باشار:ازعهدۀ انجام کاری برآمدن ،قادربودن،مهارت یافتن
باشال:پیشرو،آنکه دررٲس سایرین باشد،ارشد
باش قارا:صاحب قدرتی عظیم،رهبرقدرتمند
باشکان:مدیر،سرپرست،رئیس ویارهبریک تشکیلات،مٶسسه،اداره ویا جمعیتی خاصّ
باش کایا : صخرۀ عظیم ،قدرتمند
باشمان:مدیر،رهبر،سرپرست
باغاتور:دلیر،شجاع،جوان مرد
باکمان:مفتّش،بازرس،ناظر
بالازر:فرزندی همانند طلا،اولاد زیبا
بالاش:فرزند کوچک
بامسی:عقاب،پرنده شکاری،طرلان
باولی:جوجه شاهین ویا بازاهلی شده ودست آموز
بای:عالیقدر،عالی جناب،غنی ومالدار
بایار :دارای نام وجاه، شهیر،بلند مرتبه
بایازید(بایزید):ارمغان الهی،پدری که خداوندعطایش نموده باشد،شخص با قابلیت وکارآمد،باهوش وذکاوت،توانا
بای بَک :آقای بزرگواروغنی
بایتور:بِیک ،همانند بیک،لایق حرمت،عالیقدر،ثروتمند
بایتوک :دارا،غنی،ثروتمند
بایرام :روزی که اختصاص به یک حادثه مسرت انگیزوبه یادماندنی ملّی،تاریخی ،دینی و..داشته باشد وبه یاد بودش جشن وسروروپایکوبی برپاگردد
بایسان:دارای شٲن ومنزلت ،بسیارمحترم،شهیر،بزرگوار،غنی
بایول:برگزیده،لایق حرمت،مُعَظّم،غنی ودارا
باییر:تپّه ،دامنه کوه،کوهپایه،گذرگاه،باریکه تنگ ودرازبین دوکوه
باییندیر :آنکه به حدّ تکامل وتعالی رسد،ترقی کننده
بَرکمان:نیرومندوقوی،انسان استوارومقاوم
بَرکیش:سالم وبی نقص بودن،سفت وسخت شدن
بَرگین :مقاوم واستوار،محکم وپابه جا،بی نقص،نیرومند
بَکمات:متشکل ازکلمات «بَی» و«محمد» است ازاسامی متداول درمنطقه ترکمنستان
بَکمان:محکم ،استوار،سخت،مقاوم وسالم،انسان نیرومند
بن تورک :من ترک هستم(دلی ،جسوروجوانمردم)
بوداق :شاخه هایی که ازتنه درخت رشد می کنند،تَرکه
بوراک :کویر،مکان غیرقابل کشت وزرع
بوران:کولاک،باران شدیدی که همراه با رعدوبرق بارد،برف وبوران، هوای برفی
بورقوت:نوعی شاهین شکاری
بورکوت :عقاب
بولات:فولاد،پولاد
بولاق:چشمه یامنبع آبی که اززمین جوشد
بویسال:وابسته ومرتبط با قدوقامت،راست قامت
بویسان:راست قامت،رشید وبرازنده،خوش قدوبالا
بَی:امیروحاکم یک مکان،رئیس،سردَمدار،درس خوانده وتحصیل کرده، داماد یا پسری که ازدواج کند،همچنین بعضاً به جای عناوین آغاوجناب نیزبه کارمی رود
بَیاض:کاملاً سفید
بیلتان:عالم،آنکه بواسطۀ دانش ومعرفتش کسب شهرت نماید
بَی لَربَی(بیگلربیگ)عنوانی بود که درقدیم به حاکم یک ولایت اطلاق می گردید،والی،ناظر
بیلسای:به خوبی آشکارشونده،آنکه بدلیل معلومات ودانشش شناخته شود
بیلگن:صاحب معلومات وسیع،عالم ،باسواد
بیلَن:داننده ،فهمیده ،صاحب قوۀ ادراک وشعور،متوجّه شونده،خبردار
بیلیک :علم ،سواد وآگاهی
بٶیوک:آنچه که از لحاظ حجم،تعداد،مقدارومقیاس بزرگ ودرشت باشد، حجیم،دارای اهمیّت
پاشا:فرمانده کل قوا،متین وباوقتر
پاکمان:انسان پاک وصاف،بی گناه
پَک آلپ:جوان متین وباوقار،قهرمان استوارومقاوم
پَک اول:محکم وقوی باش
پَک شَن:بی نهایت شادمان ومسرور
پَکین :کسی که موردشک وسوءظن سایرین نباشد،به وضوح نمایان شونده
تئزآل:جَلدوچالاک،سریع وچابک
تئزآی:ماه عجول،ماهی که درابتداآید
تئلمان:زبانشناس،ادیب
تاپار:پرستش کننده،عبادت کننده
تارکان:پراکنده،پریشان،پاشیده شده
تاشکین:سیل،داشقین،جوشان وخروشان
تالای :اقیانوس،دریا،رودبزرگ،دریای بزرگ
تالو:برگزیده شده،ممتاز،پسندیده،زیبا
تامال:کامل وبی نقص،یکپارچه،مکمل
تامقا:مُهر،نشانه،علامت
تان:شفق،سپیده،دم،معجزه
تان آیدین :سفید شدن افق
تان پینار:چشمه یا منبع آب غیرعادی،چشمه فجر
تانری وئردی(تاری وردی):عطاشده ازجانب خداوند،بخشیده شده ازسوی پروردگار
تان سئو:شیفته وعاشق معجزه ها
تان سئوَن:شیفتۀ عجیب
تانیل:شهیر،سرشناس ومشهور
تایاق(دایاق):پایه،بنیان واساس،تکیه گاه
تایان :تکیه دادن،مطمئن بودن
تایلان:خوش قدّوقامت
تایماز:پابرجا،استوار
تَجَن:بُزکوهی
تک سوی :ازنسل وریشه ای واحد،خالص
تَکفور:حاکم امیر،حکمران
تَکیل:تنها،واحد،مفرد،تک
تَکین :واحد،یگانه،بی همتا،مفید
توپراک :خاک،زمین،اَرض،سرزمین
تورال:ثابت،نامتغیّر،ماندگار و زنده
تورقان:سالم وتندرست،سرحال وفعال
تورک آرسلان :شیرقوی وقدرتمند،ترکی که چون شیرقدرتمندوقوی باشد
تورک(ترک):نیرو،قوّت،قدرت،قوی
تورک سوی:صاحب اجداد ونیاکان ترک
تورک ییلماز:ترک جسوروبی باک
تورَل:مرتبط باحق وعدالت،عادل
توزون:صبوروحلیم،لایق وشایسته،درست،مطابق ودارای تناسب،منتظم
توغار:سمت مشرق،خاور
توغان :عقاب
توکتاش:سنگ عظیم وبزرگ،دارای استقامت،مقاوم
توکتای:مقاومت کننده،بردباروصبور
تولقا:کلاه خود،کلاه آهنین
تونچای:محکم وسفت وسخت،مقاوم وقوی
تویقان:شاهین،لاچین
تیلاو:بهادرودلیر
تیمور:آهن،غیرشکننده
تٶرَل:متناسب بااخلاق
تٶکمَن :زیبا،برازنده
جئیحون:نام قدیمی رود« آمودریا»،خروشان وجوشان
جوشار:به هیجان آینده،ازخودبی خودشونده،خروشنده،لبریزو مالامال،غرّان
جوشغون:جوشان وخروشان،همواره درهیجان،غرّنده،لبریزشونده،سریع وشتابدار
چئویک:چالاک وزیرک،جَلد،سرزنده،ماهروزبردست،تندوتیز،محکم ونیرومند واستوار
چاپار:قاصد پیک ،چاپار؛خالدار،لکّه دار،دارای پوست ومویی سفید،زالی
چاپکان:آنکه دائم در حال حرکت باشدویک جا نایستد،مهاجم
چاچا:کماندو،دونده ،دریانورد با تجربه و ورزیده(به اصطلاح گرگ دریا)
چارمان:انسان خنده روومتبسّم ،بشّاش ومهربان
چاروم:درخت چنار
چاغماق:شعله شونده،جرقه زدن،فندک،آلتی که ایجاد جرقه کند
چاقین:آذرخش،صاعقه
چاکار:دیوارقلعه،رعدوبرق
چالیش:نبردوجنگ،مبارزه،محاربه
چام:درخت کاج
چانتای:همانند شفق،نظیرشفق،زنگ ،دارای صدایی مانندزنگ
چانقا:نوعی تله،دام،پنجه،نجیب،بااصال ونسب
چاولان :آبشار،شلاله،معروف،چاوالان
چاووش:راهنما،جارچی،گروهبان درارتش،سرکارگر
چووغون:بوران ،کولاک وبرف شدید ی که سرعتش از یکصدوبیست کیلومتر در ساعت تجاوز کند
چینار:درخت چنار
حاق تان :آنکه راستین ودرستکارباشد ،منصف،طرفدارحق وحقیقت
خاقان:خان بزرگ،خان خانان،شاهنشاه وامپراتور
خان:سلطان ،شاهنشاه ،حکمران
خانیم ناز:نازنین ودوست داشتنی چون خانم ،خانم بانازوغمزه
خَزَر:گشت وگذارکننده،آنکه درحال سیروسیاحت باشد،آنکه کسب نیرو نماید،ترقی وپیشرفت کننده،تولید کننده وبوجودآورنده
دئوریم :انقلاب،دگرگونی،تحوّل وتغییرریشه ای
داشقین:طغیان آب ازحاشیه دریابه اطراف،سیل،خروج خروشان سیلاب ازبسترواحاطۀ اطراف
داغ تکین :نظیرکوه،استواروپرعظمت چون کوه
داغلارجا:همانند کوهها،به اندازۀ کوه ها
دانیش:علم،معلومات واطلاعات،سواد
دانیشمان:مشاور،رایزن،طرف شور ومشورت
دَمیر:آهن،سخت ومحکم،استوار ومقاوم
دَنک:برابرومتعادل،متوازن ومتناسب
دورال:تغییرناپذیر،باقی ماندن به همان حالت گذشته،کاملاساکت وبی صدا
دوران:زیست کننده،آنکه زندگی کند و وجودش مشهود باشد،ماندگار
دورسون:بقا،ماندگاری وحیات،دراغلب موارد برای فرزندان مذکری که خواهان بقایشان بودند(به نیت آنکه نمیردودارای عمرطولانی باشد) برگزیده می گردید
دورو:صاف وتمیز،زلال ودرخشان،روشن وتابناک،عاری ازهرنوع آلودگی
دوروک:رٲس،نوک،قله،بلندترین نقطۀ درخت،پاک،آشکار،تابناک
دورول:پاک شدن،صاف وزلال گردیدن
دوغرو:راست ودرست،حق،صاف وزلال،آبرومند،عاری ازخطاوسهو، جهت مستقیم،استقامت
دومان:تودۀ هوایی متشکل ازبخارات ریز،مه،آلودگی که دراثر برخاستن دود و گرد و غباربه هوا ایجاد می شود،دود،پرده،غمگینی،غصّه وکدورت،اغتشاش واختلاف،ناسازگاری وعدم درک متقابل
دونات :لباس پوشانیدن،تزئین نمودن،تجهیز کردن
دویار:درک کننده،احساس کننده،حسّاس
دویال:حسّاس،نیروی ادراک وفهم دقیق،توانا در تشخیص وتمییزسریع وبهتر
دَوین:جنبش وتکان،حرکت کردن،پیشرفت کردن،ترقّی وتعالی
دیریم :حیات،زندگی
دیزمَن : شاعر، سراینده
دیل چین:متناسب وهم وزن بااسم «ائل چین» ساخته شده است،ازبرای دل،به خاطردل
دیلمَن:آنکه مسلط به زبانهای زیادی باشد
دٶنمَز:با ثبات،صبوروپایدار،آنکه به باورهایش جامۀ عمل بپوشاند،کسی که ازراهی که درپیش گرفته است بازنگردد،مقیّدبه کلام خویش ،راسخ ومصمّم،جسورودلیر،جوانمرد
زاغانوس:پرنده ای ازتیرۀ شاهین
سئودالی:دلباخته وعاشق،سودا زده
سئویک :دوست ورفیق
سئویگ:عشق،محبّت،مهربان،مفتون
سئیحان:جاری وروان،خروشان،جوشان
سارمان:قوی هیکل،تنومند
ساغ آی:سالم ونیرومند،محکم واستوار،زنده،مقاوم
ساغمان:مقاوم ،دارای استقامت
ساغون:پیمانه،وسیله اندازه گیری
سالار:سردار،رهبرورئیس،بزرگ ومهتر،فرمانده
سانال:جذاب،شهیر،نام دار
سانلی:لایق حرمت وگرامی داشت
ساوورال:آنکه برسخن وقول خویش پایبند باشد
سایان:کسی که به سایرین احترام گذارد،درخورحرمت
سای دام :شفّاف،عاری ازعیب ونقص
سایمان:حسابدار،محاسب
ساییل:محترم،گرامی،معتبر
سَنجَر:نشاندن وشکافتن،غلبه کردن و فائق آمدن
سولدوز:ستارۀ آب،نام قدیمی سیّارۀ عطارد یاتیر
سونگو:سرنیزه تعبیه شده دردهانۀ لولۀ تفنگ،زوبین،نیزه کوچک
سٶنمَز:همیشه روشن وشعله ور،آنکه تاابد بسوزد وپرتوافشانی کند
شاکیر(شاکر):شکرگذار
شانار:نام داروشهیر،پراُبُهّت
شانال:صاحب نام وجاه،شهیر
شانلی:مشهور وصاحب نام ،دارای شٲن وشهرت،صاحب رتبه ومقام
شاهلار:سلاطین ،حکمرانان ،پادشاهان
شاهین :پرنده ای شکاری ودرنده با منقار کوتاه کج وبسیار تیز پرواز در صورتی که اهلی گردد درشکارمورداستفاده قرارمی گیرد
شَن سوی:کسی که ازنیاکان وتباری خوشبخت باشد
شوبای:مرد قوی وسالم واستوار
شیراوغلان :پسری نظیرشاه
شیمشَک:صاعقه،رعدوبرق،آذرخش
قاپلان:پلنگ
قاچای:دونده،جَلدوتندوتیز
قاراتان:قبل ازسپیده دم،پیش ازشفق صبح ، قبل از طلوع آفتاب
قارادَنیز:دریای سیاه واقع درشمال کشورترکیه
قارتال:عقاب،قدرتمند وقوی
قایا:صخره،پرتگاه
قوباد :درشت وناخوشایند،ناموزون وبی ریخت،زُمُخت
قوتاد:شاد ومسرور باشد
قوتال:نیک بخت،شادمان وخوشحال،مسروروبا نشاط
قوتلو مارال:ماده گوزن مقدس وخوش یمن
قوچاق:جوانمرد،جسورونترس،دلیروشجاع،مردانه،سخاوتمند
قورخماز:بسیارنترس وبی باک
قورقود:دارای هیبت وشکوه،وحشت برانگیز،تندخو وخشن
قیلینج:شمشیر،قیلیج
کاراچور:شمشیر،کمر
کامو:تمام ،عامّ،اجتماع ،عموم
کانیت:دلیل وبرهان،مدرک،ثبوت
کایان:آب پرسرعتی که ازکوه جاری شود ،سیل شدید کوهی،بهمن
کَسکین:تیز،برّنده ،تیغ
کوجامان:بسیار بزرگ ،درشت جثّه
کورال:قانون وقاعده،نظام وضابطه
کورجان:گداخته
کورشون:عنصرسُرب
کولک(کولاک):بادوطوفان،کولاک
کونای:نشاط وسرور،شادمانی،فرح،خورشید،آفتاب کوچک
کونتای:محکم،نیرومند ومقاوم
کیپَر:دلاوروجوانمرد نمونه
کیرال:خلق،اجماع،حکمران،قیصر
کیرمان:انسانی که پوستش سفید باشد یا به سفیدی گراید
کیوانچ:اعتماد نمودن،احساس غرورکردن،افتخار،شادمانی
کٶک سان:دارای اصل وتبار
کٶک سَل:ریشه ای،پایه ای واساسی
گَرمَن:قلعه،بارو
گَزگین:سیّاح،توریست
گورسئل:سیل دمان،آب جاری خروشان وپرسرعت،،سیلاب
گورسان:صاحب شهرت وحرمت بسیار،شهیر ونامدار
گورساو:بسیارسالم واستواروسرزنده
گول اوغلان :پسری همچون گل،گل پسر
گول مان :انسان خوشایند ونیکو چون گل،دوست داشتنی چون گل
گونئی:سمت جنوب،مکان آفتابگیر
گون ایشیق:نورودرخشش خورشید
گوندَن:تابناک ودرخشنده همانند آفتاب،پارۀ خورشید،مهربان
گون دَنیز:«گون» و«دنیز»
گون شَن :خوشبخت
گون یاز:آفتاب بهاری
گٶک سئوَن:دوست دارنده آسمان
مانچو:اعاده کردن،حق کسی رابازگرداندن
مَحَمَّد:ستوده،بسیارخوشایند،پسندیده
موتسان:کسی که خوشبخت وسعادتمند محسوب می شود
نورپاشا:پاشای نورانی
نویان:سرکرده،فرمانده،شاهزاده،اصیل زاده،نجیب صاحب اصل ونسب
وورغون:دلباخته وشیفته،مفتون،شیدا،فریفته وواله گشته
وولکان:کوه آتشفشان
یئتکین:تکامل یافته ،بالغ شده،مجرّب
یئنَر:غالب ،پیروز وچیره
یئنیلمَز:آنکه هرگزشکست نخورده،ملغوب نگردد،صاحب دیانت
یاربَی:دوست ویاوربیک وآقا
یاردیمجی:کمک کننده ،مدد دهنده
یارقی:عدالت،رٲی وحکم ،شعور
یارقیچ:حاکم ،قاضی،داور
یازقی:سرنوشت ،بخت وطالع ،تقدیر
یاشموت:جوان خوش یمن ومبارک وخجسته ،خوش بخت واقبال
یاغیز:سیاه،مایل به سیاهی،خاک
یاکار:سوختن،شعله ورگشتن
یاکان:سوزاننده ،آتش زننده
یالچین:صخره بسیارمحکم ومقاوم وراست ،صخره قائم وتیز
یالمان:تپّۀ قائم وتیز،قلۀ کوه
یالین:شعله ،درخشان،درخشش آذرخش
یامچی:نامه رسان،چاپار،پیک ،قاصد
یانار:شعله ور،آتش افشان،آتشین
یورد:وطن ،سرزمین،مملکت یا ولایت
یوکسَک :والا،بلند،فوق،عالی
یولاچ:رهبر،راهنما،ایلچی،پیامبر
یول بارس:پلنگ
ییگیت:جوانمرد،جسور،شجاع
ییلماز:انصراف ناپذیر،کسی که ازگفته اش عدول نکند ،بی باک
یٶنتَم:مِتُد،روش واصول،قاعده

تورکجه بایاتیلار

بایاتیلار

گؤی اوزونده پرده سن

سالدین منی درده سن

من سنی چوخ سئویرم

گؤیده آللاه یئرده سن

—————————————————–

بو گلن جانین اولسون

گلسین مهمانین اولسون

هارا گئتسن تئز قاییت

جانیم قوربانین اولسون

—————————————————

باغیندا ، شیرین ، نه وار ؟

یئمه لی شیرین نه وار ؟

گزسن جمله جهانی

سئوگی دن شیرین نه وار ؟

——————————————————-

دوزلی قیزام دوزدانام

مین درده من درمانام

هاممی منیم قوربانیم

من دیلیمه قوربانام

———————————————-

آدین سنین رباب دی

کونول سنه کباب دی

بیر گل بیزه سن قوناق

سنسیز حالیم خراب دی

————————————————

ساری گلسین داغا دولسون

بولبوللر باغا دولسون

سئودیگیم یار یولوندا

جانیم صاداغا اولسون

——————————————–

سیر سؤزون منده قالسین

سالدیم کمنده قالسین

جان منده قرار تاپماز

قوی وئریم سنده قالسین

——————————————–

سحرین گولشن چاغیندا

نه گزیرسن باغی بولبول

اوخودون عاغلیم آپاردین

اودون منه یاغی بولبول

——————————————

زنخدانین خالدی یار

دیل دوداقین بالدی یار

سنده کی بو گوزللیک

عالمه سس سالدی یار

—————————————–

آتیم ، توتوم آلما یار

ائوده یالقیز قالما یار

ال منیم ، اتک سنین

نظریندن سالما یار

=====================

یان یانا دوردوغوم یار

چادرین قوردوغوم یار

گوزللیک ده تایین یوخ

قوربانی اولدوغوم یار

———————————–

دریا درین کیم اوزر ؟

سویو سرین کیم اوزر ؟

بیر وفالی یار اولسا

اوندان الین کیم اوزر

—————————————

دردیم باغدان بیر چیچک

وئریم سنه آی قویچک

دوغما گونون گلیب دی

بوگون سنه موبارک

چال اوینا – ماهنی سؤزو

چال اوینا

گؤی گؤللرده اوزر قازلار

لاچین آی ووروب توکونو تؤزلار

دسته دسته گلیر قیزلار

گلیر آی نازلانا نازلانا

مهریبانیم گول اوغلان

دور اوینا چال اوینا

قشنگ اوغلان گوزل قیز دور اوینا

گوزل اوغلان قشنگ قیز چال اوینا

دوست باغیندا آچیلمیش گول

ساریلمیشدیر گوله بولبول

قیزلار سانجمیش تئلینه گول

گلیر آی نازلانا نازلانا

دوست باغیندا بیتر آلچالار

تئز چیچکله یر یئتر آلچالار

تویلاریمیزدا بئله فایدا وار

قیزلار اوینار ، اوغلانلار ال چالار

اوغلان لار اوینار قیزلار ال چالار

تبریزیم – یاشا یاشا ای قهرمان تبریزیم

یاشا یاشا ای قهرمان،تبریزیم

ای اودلارا دائم یانان، تبریزیم

تاریخ بویی،آزادلیقین یولوندا

زحمت چکیب جان یاندیران، تبریزیم

باقرخان تک ایگیت لرین مسکنی

سن بسله دین ستارخان،تبریزیم

واردیر سنین، حیدربابا شعرلرین

داغلاریندا گزر،اصلان،تبریزیم

دانلود موزیک های موغام آذربایجانی – download muğam music Azerbaijan mp3

Məcnun kimi” – Hacıbaba Hüseynov مجنون کیمی – حاجی بابا حسین اوو mp3

Qarabağ şikəstəsi” – Arif Babayev قاراباغ شیکسته سی – عارف بابایئو mp3

Birdənəsən” – Əlibaba Məmmədovبیر دنه سن – علی بابا ممد اوو mp3

Kəsmə şikəstə” – Alim Qasımovکسمه شیکسته – عالیم قاسیم اوو mp3

Azərbaycan maralı” – İslam Rzayevآذربایجان مارالی – اسلام رضایئو mp3

Sona bülbüllər” – Qədir Rüstəmovسونا بولبوللر – قادر رستم اوو mp3

Ahu kimi” – Rübabə Muradova آهو کیمی – ربابه مرادوو mp3

Bəstə nigar” – Sabir Mİrzəyev بسته نیگار – صابر میرزایئو mp3

Səni qəmli görəndə” – Süleyman Abdullayev سنی غملی گورنده – سلیمان عبداللایئو mp3

Harda qaldın” – Xan Şuşunski هاردا قالدین – خان شوشونسکی mp3

Uca dağlar”- Səxavət Məmmədov اوجا داغلار – سخاوت ممداوو mp3

آذربایجانی ماهنیلار دانلود اوچون – Azerbaycan mahnıları mp3

mp3 ائولرین اونو یوجا 01. Sinan Səid və Nərminə Məmmədova “Evlərin Önü Yonca

02. Flora Kərimova və Mirzə Babayev “Saçlarına gül düzüm ساچلارینا گول دوزومmp3

03. Nərminə Məmmədova və Sinan Səid “Altun Üzük آلتون ئوزوکmp3

04. Şövkət Ələkbərova, İslam Rzayev və Xor “Oxu Tar اوخو تارmp3

05. Nərminə Məmmədova və Sinan Səid “Axşam Olur آخشام اولورmp3

06. Elmira Rəhimova və Anatollu Qəniyev “Qonşula قونشولارmp3

07. Alim Qasımov və Almaz Ələsgərli “Səni Axtara,Axtara سنی آختارا اختاراmp3

08. Mələkxanım Əyyubova və Gülağa Məmmədov “Dedim Dedi دئدیم دئدیmp3

09. Elmira Rəhimova və Yaşar Səfərov “Səadət سعادتmp3

10. Elmira Rəhimova və Gülağa Məmmədov “Olsaydım اولسیدیمmp3

11. Rauf Adgözəlov və Mehriban Bəşirzadə “Geceniz Xeyirə Qalsın گئجه نیز خیره قالسینmp3

12. Elmira Rəhimova və İslam Rzayev “Qocalıram Mən Ucalıram Mən قوجالیرام من اوجالیرام منmp3

13. Yalçın Rzazadə və İlhamə Quliyeva “Taleim Mənim طالعیم منیمmp3

14. Alim Qasımov və Nailə Beydullayeva “Əsli Qarabağlıyam اصلی قاراباغیمmp3

15. Elmira Rəhimova və Gülağa Məmmədov “Yar İnciyər یار اینجییرmp3

دانلود آهنگ های آذربایجانی – Azerbaycan müsiqiləri

دوزلو اوغلان وبلاگلارینین یاخشی اولماقی اوچون آتیل باتیل فروشگاهین دان آلیش وئریش ائدین

 

Sarı gelin” – Akif İslamzade ساری گلین – عاکیف اسماعیل زاده

کوچه لره سو سپمیشم – رشید بهبودف Küçelere  su sepmişem” – Reşid Behbudov

آذربایجان ترانه لری – کامیل جلیلوو Azerbaycan teraneleri” – Kamil Celilov

لزگینکا Lezginka

یاللی Yallı

زینب Zeynabi

نازیله Nazile

واغزالی Vağzalı

باشقالی Basqalı

روحانی – عاشیق ماهنی سی Ruhani” – aşıq mahnısı

بری باخ – زولفیه عبادوو Beri bax” – Zülfiyye İbadova

 

دوزلو اوغلان وبلاگلارینین یاخشی اولماقی اوچون آتیل باتیل فروشگاهین دان آلیش وئریش ائدین

گوزل آذربایجانی موزیک لر – gözəl müziklər

01. Şurangiz شور انگیز

02. Türk Musiqisi. Lum تورک موسیقی سی

03. Şirin dil شیرین دیل

04. Bayatı Şiraz بایاتی شیراز

05. Bayatılar بایاتیلار

06. Şur Tasnifi شور تصنیفی

07. Hind Raqsi هند رقصی

08. Şarq Raksi شرق رقصی

09. Röyalar رویالار

10. Xalq Reqsi خالق رقصی

11. Şerq Melodiyası شرق ملودیاسی

12. Şüstar Muğam شوستر موغام

گله جک – تورکی شعر

گله جك

Gələcək

بو ياساق ديللي ائلين دردينه درمان گله‌جك

تاپدالانميش آنانين گؤوده سينه جان گله‌جك

قورودوبلارسا كؤكوندن بو ائليميزين دامارين

بير گون آمما بو دامار ايچره اينان قان گله‌جك

بير زامانلار ائلي آغلاتدي آرازين هارايي

يئنه شنليك هارايي بيرده آرازدان گله‌جك

چكديلر ناحق‌ايله حق دانيشانلاري دارا

نه يامان گوندو بو آللاه- سؤيله: ايمان گله‌جك

گئتدي ستارلار آمما –قانلاري دامدي بو يولا

ايز قويوبلار يئنه ده يوللارا اينسان گله‌جك

داي گوناه دير مي دانيشماق دا آنانين ديلينه؟

هاردا يازدين سؤيله آلله يئني قورآن گله‌جك

تالانيب دير اؤز قيزيل بايراقي آلتيندا ائليم

آمما بير گون بيليرم دونيايا وجدان گله‌جك

باخين اؤزگورلوك آچيب قوللاري بابك ائلينه

سسيميزدن « ياشاسين آ‌ذربايجان » گله‌جك

پينار